Окружение
Михаил Светлов
М. Светлов 20-30 жылдары Қазақстанда есімдері атауға тыйым салынған қазақ жазушыларын білген. Ол М. Жұмабаев достарының бірі болған. М.А. Светлов жиырмасыншы жылдардың ортасында Брюсов атындағы институтында білім алған.
Михаил Светлов знал казахских писателей, имена которых в те (20-30 гг.) в Казахстане были запретны. Он был одним из друзей Магжана Жумабаева.
В середине 20-х годов Светлов учился в Брюсовском институте.
Михаил Аркадьевич вспоминал:
- Я знал вашего большого поэта Магжана Жумабаева. Его хвалил Брюсов, перед ним расступались самые именитые и строптивые литераторы Москвы. Осип Эмильевич тоже говорил, что «у этого степного акына пегас всегда оседлан. Смотри, это не человек, а кентавр. Под ним гарцует аргамак поэзии!» - вдохновенно восклицал Мандельштам, когда Магжан появлялся среди Московских литераторов. Мандельштам его называл «Маг», а я «Жан».
Валерий Брюсов
Мағжан 1924-1927 жылдары Мәскеуде В.Брюсов басқаратын Жоғары әдебиет-көркемөнер институтында білім алады. Мағжанның ақындығына В. Брюсовтың өзі тәнті болып, оны «Қазақтың Пушкині» деген екен.
В 1924-1927 гг. Магжан Жумабаев обучался в Московском литературном институте В.Я. Брюсова, который, кстати, Жумабаева называл «казахским Пушкиным». Магжан пленил Брюсова «высокой поэтической одаренностью. Это от природы... плюс глубокие знания математики, музыки, изобразительного искусства».
Осип Мандельштам
Осип Мандельштам ағайынды республикалардың әдебиетшілеріне паңдана қараған... Бірақ, бір қызығы Мандельштам Мағжаннан екі жас үлкен болғанына қарамастан, олар ұстаз бен шәкірттей жылы қарым-қатынаста болған.
Мағжан мен Мандельштам Тверскідегі «Стойле Пегас» және «Домино» деп аталатын ақындар кафесінде жиі кездесіп тұрған...
Осип Мандельштам к литераторам из братских республик смотрел немного с высока... Что странно, Осип к Магжану относился особо, как шакирт к устазу (ученик к учителю), хотя он на два года был старше Жумабаева. Магжан и Мандельштам часто встречались в «Стойле Пегаса» и в «Домино», если память не изменяет, было здесь на Тверской и такое кафе поэтов - «Домино»...
Максим Горький
М.Жұмабаев М.Горькийді аса жоғары бағалап, ең алғашқы болып қазақ тілінде «Сұңқар жыры» атты кітабын басып шығарады. (Москва, 1924 ж.)
1929 жылы Мағжан Жұмабаев "Алқа" контрреволюциялық ұйымын құрды деген айыппен 10 жылға сотталды. М. Горький мен оның әйелі Е. Пешкованың араласуымен ақын Карелия лагерлерінде ұзақ уақыт болудан құтқарылып, соның арқасында КСРО Орталық Атқару Комитеті қамау мерзімін жеті жылға дейін қысқартты.
Магжан Жумабаев увлекался творчеством Максима Горького, произведения которого ценил выше всего, и в своем переводе впервые на казахском языке издал целую книгу (1924 год, Москва), назвав «Сұңқар жыры» - «Песнь сокола».
В 1929 г. Магжана Жумабаева осудили на 10 лет по обвинению в создании контрреволюционной организации «Алқа». От долгого пребывания в лагерях Карелии поэта спасло вмешательство М.Горького и его жены Е.Пешковой, благодаря усилиям которых ВЦИК СССР сократил срок заключения до семи лет.
Мұхтар Әуезов
Мағжанның ақындығын аса жоғары бағалап, таңырқанған М. Әуезов былай деген: «...Мағжанды сүйемін! Қазақ жазушыларынан әрине Абайды сүйемін, менің бала күнімнен ішкен асым, алған нәрімнің барлығы да Абайдан... Бұдан соң Мағжанды сүйемін, Европалығын, жарқыраған әшекейін сүйемін. Мағжан культурасы зор ақын.»
Мухтар Ауэзов, восхищаясь поэзией Магжана, писал: «Вслед за Абаем я люблю Магжана. Его европеизированность, яркость, солнечность... Магжан - человек большой культуры».
